روسیه در قرن 12 بنیان نهاده شد. پس از آنکه شاهزاده نشین مسکو توانست به دوران تسلط 200 ساله مغولها ( قرن 13 تا 15 ) پایان دهد. شاهزاده نشین های اطراف را نیز تسخیر و به قلمرو خود ملحق نمود. در اوایل قرن 17 سلسله جدید رومانف این سیاست را ادامه داد و توانست مرزهای روسیه را از سیبری تا بالتیک بگستراند. با حکومت پیتر اول ( 1682 تا 1725 ) این سلطه به دریای بالتیک رسید و این کشور دوباره به امپراتوری روسیه تغییر نام پیدا نمود.
در طول قرن نوزدهم سرزمین های بیشتری در اروپا و آسیا به این امپراتوری اضافه شد. اما در اوایل قرن بیستم، شکست این کشور در جنگ با ژاپن( 1904 – 1905 ) به انقلاب سال 1905 انجامید گه نتیجه آن تغییر پارلمان و برخی اصلاحات دیگر بود. همچنین ورود روسیه به جنگ جهانی اول و شکست آن در این جنگ به شورش های زیادی در شهرهای بزرگ منجر گردید که در نهایت سرنگونی خاندان سلطنتی را در سال 1917 در پی داشت. در این میان کمونیست ها به رهبری ولادیمیر لنین به سرعت قدرت را در دست گرفتند و اتحاد جماهیر شوروی را تشکیل دادند. سیاست بی رجمانه و سرکوب ژوزف استالین ( 1928 تا 1953 ) به قدرتمند شدن کمونیست ها و سلطه روس ها در شوروی انجامید که این امر به قیمت نابودی زندگی ده ها میلیون نفر تمام شد.
در این سال ها اقتصاد و جامعه شوروی شاهد رکود زیادی بود و این روند تا زمان روی کار آمدن میخائیل گورباچف ( 1985 تا 1991 ) که سیاست گشایش ( گلاسنوست ) و بازسازی را برای مدرنیزه کردن کومنیزم بکار گرفت ادامه داشت. ولی اجرای این سیاست عملا نه به بازسازی داخلی بلکه به فروپاشی کشور و تبدیل آن به روسیه و چهارده جمهوری مستقل در سال 1991 انجامید.
پس از آن اما روسیه جاه طلبی دوران سوسیالیستی را رها نکرد وسیاست متمرکز نمودن اختیارات و قدرت را همواره پیگیری نموده است که باید گفت بخشی از آن از طریق مدیریت دقیق انتخابات و همچنین استفاده از ثروت بادآورده ی نفت عملی می شود.
جغرافیا، جامعه و فرهنگ
وسعت | 242/098/17 هفده میلیون و نود و هشت هزار و دویست و جهل و دو کیلیومتر مربع، 742/377/16 خشکی و 500/720 کیلومترآب است. |
جمعیت | برابر برآورد و بر اساس نرخ مرگ و میر در ژولای 2013 جمعیت به رقم 482/500/142 میلیون نفربالغ شده است. |
ترکیب تقریبی جمعیتی
برابر آمار 2012 |
16 درصد زیر 14 سال ( 877/740/11 میلیون پسر و 318/119/11 میلیون دختر ).
5/11 درصد بین 15 تا 24 سال (4/8 میلیون پسر و 04/8 میلیون دختر). 9/45 درصد بین 25-54 سال (94/31 میلیون مرد و 47/33 میلیون زن). بین 55 تا 64 سال (17/8 میلیون مرد و 09/11 مرد) 1/13 درصد بالای 65 سال ( پنج میلیون و 687 هزار مرد و 12 میلیون و 955 هزار زن ). |
متوسط سن | 8/38 سال (در مردان 8/35 سال و در زنان 8/41 ). |
نرخ مرگ و میر | 11/12 تولد در هزار و 97/13 مرگ در هزار. |
رشد جمعیت | منهای 02/0 درصد ( رتبه در جهان: 198 – بر اساس آمار 2013 ). |
گروه های نژادی | 8/79 درصد روس، 8/3 درصد تاتار، 2 درصد اوکراینی، 2/1 درصد باشقیر، 1/1 درصدچوواش و دیگر گروهها نظیر آذریها، تاجیکها، افغانی ها، ازبک، قزاق. |
ترکیب مذهبی | 15 تا 20 درصد ارتودوکس روسی، 10 تا 15 درصد مسلمان، 2 درصد بقیه گروههای مسیحی و 73 تا 73 درصد باقیمانده که یا فرائض مذهبی را انجام نمی دهند و یا اینکه اصلا معتقد نیستند. که به نظر این موضوع به هفت دهه سلطه کمونیزم در این کشور بر می گردد. |
سواد و سرانه آموزشی | 7/99 درصد کل جمعیت ** 1/4 درصد کل تولید ناخالص ملی. |
جمعیت شهرنشین | 73 درصد کل جمعیت ( بر اساس آمار سال 2010 ). |
پایتخت | مسکو با جمعیت تقریبی یازده میلیون و پانصد و ده هزار نفر. |
شهرهای عمده | سنت پترزبورگ با چهار میلیون و 575 هزار نفر، ناواسیبیرسک با یک میلیون و 397 هزار نفر، یکاترینبورگ با یک میلیون و 344 هزار نفر، نیژنی ناوگوراد با یک میلیون و 267 هزار نفر ( بر اساس آمار سال 2009 ). |
امید به زندگی | 03/70 سال است که در مردان 04/64 سال و در زنان 02/76 سال می باشد. |
آب و هوا | در محدوده استپها در جنوب آب و هوا قاره ای مرطوب و در مناطق شمالی و سیبری آب و هوا مانند قطب شمال سرد است. البته در زمستان از سرد در سواحل دریای سیاه تا منجمد در سیبری را می توان مشاهد نمود و در تابستان از گرم در مناطق استپ تا سرد در سواحل قطب شمال. |
موقعیت جغرافیایی | 60 درجه شمالی و 100 درجه شرقی ( واقع در قاره آسیا و اروپا ) |
خط ساحلی | 37 هزار و 653 کیلومتر. |
ادعای دریایی | دریای سرزمینی 12 مایل، منطقه همجوار 24 مایل، منطقه اقتصادی اختصاصی 200 مایل، فلات قاره 200 مایل |
نوع سرزمین | دشت های وسیع با تپه های کم در غرب اورال، جنگل های زیاد و تندرا در سیبری تندرا، مناطق مرتفع و کوه ها در امتداد مرزهای جنوبی. |
بالاترین و پست ترین نقاط | پایین ترین نقطه: دریای خزر با منهای 28 متر و بالاترین نقطه : گورا ال بروس ( Gora El’brus ) با 633/5 متر. |
زمین های قابل استفاده | زمین زراعی 17/7 درصد. این کشور علیرغم وسعت بسیار زیاد اما مشکلات فراوانی برای ارتباط دریایی دارد و خاک و آب و هوای سرد آن موانع زیادی در زمینه کشاورزی بوجود آورده است. |
تقسیمات کشوری:
46 استان، 21 جمهوری، 9 کرای، دو شهر فدرال، و 4 منطقه خودمختار، و یک استان خودمختار یهودی نشین بنام ایوری |
استان ها: 1- آمور، 2- آرخانگلسک، 3- آستاراخان، 4- بلگوراد، 5- بریانسک، 6- چلیابینسک، 7- ایرکوتسک، 8- ایوانووا، 9- کالینینگراد، 10- کالوگا، 11- کمرووا، 12- کیروف، 13- کاستروما، 14- کورگان، 15- کورسک، 16- لنینگراد، 17- ایپتسک، 18- ماگادان، 19- مسکو، 20- مورمانسک، 21- نیژنی ناوگوراد، 22- ناوگوراد، 23- ناواسیبیرسک، 24- اومسک، 25- اورنبورگ، 26- اورل، 27- پنزا، 28- پسکوف، 29- پوستوف، 30- ریازان، 31- ساخالین، 32- سامارا، 33- ساراتوف، 34- اسمالنسک، 35- سوردلوفسک ( یکاتیرینبورگ )، 36- تامبوف، 37- تامسک، 38- تولا، 39- تور، 40- تیومن، 41- اول وانووسک، 42- ولادیمیر، 43- ولگاگراد، 44- والوگدا، 45- ورونژ، 46- یاروسلاول.
جمهوری ها: 1- آدیگیا، 2- آلتای، 3- باشقیرستان، 4- بورواتیا، 5- چچنیا، 6- چوواشیا، 7- داغستان، 8- اینگوشیا، 9- کاباردینو بالکاریا، 10- کالمیکیا، 11- کاراچایوو چرکسیا، 12- کارلیا، 13- خاکاسیا، 14- کومی، 15- ماری ال، 16- موردولیا، 17- اوستای شمالی، 18- ساخا، 19- تاتارستان، 20- تیوا، 21- آدمورتیا. مناطق خودمختار: 1- چوکوتکا، 2- خانتی مانسی، 3- ننتس 4- یامالو ننتس. کرایس: 1- آلتای، 2- کامچاتکا، 3- خبرووسک، 4- کراسنودار، 5- کراسنویارسک، 6- پرم، 7- پریمورسکی، 8- استاوروپول، 9- زابایکالسک. دو شهرفدرال: مسکو و سنت پترزبورگ. و یک استان خودمختار: یوری یا جیوویش. کرایس: این مناطق در زمان امپراتوری روسیه در حدود مرزی آن بودند که توسط مسکو ضمیمه خاک آن شده بودند. |
مرزها | این کشور حدود 241/20 کیلومتر مرز مشترک با همسایگان دارد که عبارتند از: آذربایجان 284 کیلومتر، بلاروس 959 کیلومتر، چین در مرزهای جنوب شرق 3605 کیلومتر و در جنوب 40 کیلومتر، استونی 290 کیلومتر، فنلاند 1313 کیلومتر، گرجستان 723 کیلومتر، قزاقستان 6846 کیلومتر، کره شمالی 5/17 کیلومتر، لتونی 292 کیلومتر، لیتوانی 227 کیلومتر، مغولستان 3441 کیلومتر، نروژ 196 کیلومتر، لهستان 432 کیلومتر و اوکراین 1576 کیلومتر. |
منابع طبیعی | ذخایر عمده نفت، گاز طبیعی، زغال سنگ، مواد معدنی استراتژیک، عناصر خاکی کمیاب، الوار. البته موانع طبیعی از جمله شرایط سخت آب و هوایی، شکل زمین و فاصله مانع بهره برداری از برخی از آنها شده است. |
خطرات طبیعی | لایه منجمد دائمی در اعماق زمین در سیبری یک مانع عمده برای توسعه فعالیت های آتشفشانی در جزایر Kuril شده است اما آتشفشان ها و زمین لرزه در شبه جزیره کامچاتکا، خطر بارندگی زیاد و جاری شدن سیل در بهار و تابستان و پاییز و احتمال آتش سوزی در جنگل ها در تابستان در سراسر سیبری و بخش هایی از سرزمین اروپایی روسیه، همواره بعنوان تهدید طبیعی به شمار می رود. |
زیرساخت های روسیه
تعداد خطوط تلفن ثابت | 152/44 میلیون خط در سال 2012 . |
خطوط تلفن همراه | 9/261 میلیون خط در سال 2012. |
دامنه اینترنتی | 865/14 میلیون در سال 2012 – کد اینترنتی: .ru و .su |
تعداد کاربران اینترنت | 9/67 میلیون کاربر ( مارس 2012 ) منبع: www.newmediatrendwatch.com |
رتبه در سرعت اینترنت | روسیه با سرعت 22/18 مگا بیت بر ثانیه آپلود مکان 14 و با سرعت 80/20 مگابیت بر ثانیه مقام 29 را در اختیار دارد. رتبه نخست این فهرست متعلق به هنگ کنگ با سرعت 76/47 مگا بیت دانلود می باشد. منبع: www.netindex.com |
تعداد کل فرودگاه ها | کل فرودگاههای روسیه شامل باند مسطح 593 و غیر مسطح 625 که جمعا 1218 فرودگاه می باشد. |
فرودگاه های باند مسطح | 594 عدد. باند طولانی ( بالای 3047 متر): 54 عدد، باند متوسط ( بین 2438 متر و 3047 ): 197 و زیر 2437 متر حدود 340 عدد. |
هلی پورت | 49 عدد. |
خطوط لوله | کندنسات: 122 کیلومتر، گاز: 163872 کیلومتر، نفت و گاز مایع: 378/1 کیلومتر، نفت: 80820 کیلومتر و پتروشیمی: 13658 کیلومتر. |
طول خطوط راه آهن | 87157 کیلومتر ( رتبه در جهان: 2 ) |
طول راه های زمینی | 387/283/1 کیلومتر ( رتبه در جهان: 7 ) |
طول راههای آبی | 102 هزار کیلومتر ( رتبه جهانی: 2 ). |
تعداد کشتی های تجاری | 1143 کشتی شامل کشتی های باری، نفتی، پتروشیمی، کانتینری، مسافری وتانکر می باشد. |
رسانه های جمعی روسیه | بر اساس گزارش سالانه سازمان فدرال چاپ و ارتباطات جمعی روسیه، شمار رسانه های جمعی ثبت شده در دسامبر سال 2010 در این کشور 90527 اعلام شده است که از این تعداد67729 عدد متعلق به مطبوعات ، 21234 متعلق به رسانه های الکترونیکی و رقم 1564 متعلق به خبرگزاری ها است. |
تعداد کانالهای تلویزیونی | بر اساس نظر سنجی های انجام شده، تلویزیون به عنوان موثر ترین رسانه در کشور روسیه ایفای نقش می کند.شمار شبکه های تلویزیونی در روسیه به 330 شبکه می رسد که از این تعداد 16 شبکه سراسری ، 117 شبکه ماهواره ای ، 7 شبکه برون مرزی ، 180 شبکه منطقه ای و استانی و 30 شبکه خرد در حال پخش است.
برخی شبکه های تلویزیونی مهم: کمپانی دولتی تلویزیون و رادیو روسیه (VGTRK): در جولای سال 1990 تأسیس شده است. ایده تأسیس این کمپانی به آقایان پاپتسوف و مفسر سیاسی “رادیو و تلویزیون دولتی” آلکساندر تیخومیروف اختصاص دارد. در سال 1998 طبق قانون تصویب شده دولت، در قالب کمپانی اتحادیه ای دولتی تشکیل شد که اعضای آن در زیر ذکر شده اند. امروز این کمپانی بزرگترین شرکت مطبوعاتی روسیه و یکی از بزرگترین شرکتهای دنیا می باشد. شبکه “NTV”:در سال 1993 تاسیس گردید و تاکنون بزرگترین کانال تلویزیونی خصوصی روسیه می باشد. NTV دارای وضعیت فدرال بوده و بیش از صد و بیست میلیون نفر بیننده دارد. برنامه های NTV علاوه بر روسیه در کشورهای اروپای غربی، خاورمیانه، آمریکا و کانادا نیز پخش می گردد. کانال تلویزیونی “Russia Today”: شامل سه شبکه شبانه روزی تلویزیونی به زبان های انگلیسی ، عربی و اسپانیولی که از استودیوی مسکو و واشنگتن پخش می شود.همچنین شبکه مستند جدید با عنوان آر ت د، و سه پرتال چند رسانه ای نیز تحت این مجموعه قرار دارد.این شبکه از سال 2005 به عنوان اولین شبکه شبانه روزی کشور روسیه به زبان انگلیسی آغاز به کار نمود.پس از گذشت یک سال و نیم در ماه می سال 2007 بخش عربی این شبکه موسوم به روسیا الیوم گشایش یافت و دسامبر سال 2009 نیز بخش اسپانیولی این شبکه آغاز به کار نمود.ژانویه سال 2010 از استودیوی اختصاصی این شبکه در واشنگتن شبکه RT America برای مخاطبین آمریکایی در مناسب ترین زمان روی آنتن رفت. پخش مستقیم تمامی پنج شبکه RT از طریق وب سایت این شبکه به آدرس www.rt.com قابل دسترسی است. |
تعداد کانالهای رادیویی | بر اساس گزارش سالانه سازمان فدرال چاپ و ارتباطات جمعی روسیه، تعداد شبکه های رادیوئی در مناطق مختلف روسیه بالغ بر 600 شبکه رادیویی است.
برخی شبکه های رادیوئی مهم: رادیو پژواک مسکو : در برنامه رادیویی پایتخت، 16 سال است که فعالیت می کند. مهمانان این شبکه رادیویی شخصیت های مشهور سیاسی، تجار، اقتصاد دانان، هنرمندان و روزنامه نگاران می باشند. در برنامه ها و مصاحبه های رادیو پژواک مهمانانی چون بیل کلینتون، آنجلا مرکل، گرهارد شرودر، کاندولیزا رایس، ژاک شیراک، تونی بلر، میخائیل گورباچوف، ویکتور یوشنکو، میخائیل ساکاشویلی، میخائیل خادارکوفسکی، ولادمیر اوستینوف و خیلی های دیگر حضور داشته اند. در سال 1996 از رادیو پژواک به عنوان رادیو سال قدردانی شده است. ولادمیر پوتین، رئیس جمهور فدراسیون روسیه در سال 2005 رادیو پژواک مسکو را “یکی از رادیوهای مردمی، خوب و معروف که آموزنده و با سرعت عمل بالا در پایتخت” نامید. رادیو “صدای روسیه” : شرکت دولتی پخش برنامه های رادیوئی است. رادیو “صدای روسیه” برنامه های خود را بیش از 80 سال است که به کشورهای خارجی پخش کرده و از طرف دولت روسیه تامین مالی می گردد. اهداف رادیو – آشنائی جامعه جهانی با زندگی در روسیه، با نظرات روسیه در مورد حوادثی که در جهان اتفاق می افتند، مساعدت به تحکیم وجهه مثبت روسیه در جهان، گفتگوی موثر با هموطنان در خارج از کشور و مساعدت به تعمیم فرهنگ و زبان روسی می باشد. رادیو “صدای روسیه” امروز برنامه های خود را در 160 کشور جهان به 38 زبان و 151 ساعت روزانه در امواج کوتاه و متوسط در دیاپازن “اف.ام” (FM)، کانالهای ماهواره ای و شبکه تلفن همراه پخش می کند. |
خبرگزاری ها و رسانه های اینترنتی: | بر اساس گزارش پرمخاطب ترین وب سایت روسیه موسوم به یاندکس، از مجموع رسانه های دارای مجوز در روسیه ، 234 خبرگزاری در حال حاضر به طور فعال در حال تولید و نشر اخبار هستند. از دیگر سایت های پرطرفدار اجتماعی نیز می توان به سایت او کنتاکت /www.vk.com اشاره نمود. |
پیوندهای مفید:
سفارت جمهوری اسلامی ایران روسیه
سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در آستاراخان
دفتر رایزنی علمی و سرپرستی دانشجویان ایرانی در روسیه و روسیه ی سفید و اوکراین
نگاهی بر سیستم آموزش عمومی جمهوری فدراتیو روسی
بر اساس اصل 1و 2 قانون آموزش و پرورش روسیه حق دستیابی به آموزش یکی از بدیهی ترین حقوق شهروندان روسیه محسوب میگرد د و بر همین اساس دولت امکان دستیابی به اموزش را بدون وابستگی به نژاد، ملیت، زبان، جنس، سن، وضعیت سلامتی، مذهب و موقعیت اجتماعی تضمین کرده است و فراگیری و کسب مدرک آموزش عمومی یا حرفه ای اجباری است.
نظام آموزش عالی روسیه
یکی از راههای شناخت آموزش عالی روسیه بررسی کمیت وکیفی دانشمندان، محققین و شخصیتهای مختلف فرهنکی و علمی برخاسته از نظام عالی این کشور است که نقش بسزایی در پیشرفت و ترویج دانش بشری داشته اند.
نظام آموزش عالی روسیه علی رغم ریشه های عمیق تاریخی، نظامی پویا وانعطاف پذیر است وبعنوان یکی از نظامهای معتبر جهانی دارای تجارب ارزشمند و متخصصین تربیت شده مطابق با استاندارد های بین المللی است و برای آموزش وتربیت متخصصین از سیستم چند مقطعی برخوردار است و همچنین برنامه های پژوهشی و آموزشی اروپا و دنیا را ارائه میکند.
یکی از اولویتهای نظام آموزش عالی روسیه،فعالیت در سطح بین المللی است و جذب دانشجویان خارجی است بطوریکه تا کنون نزدیک به ششصد و پنجاه هزار دانشجوی خارجی در این کشور در زمینه های تخصصی مختلف تربیت شده اند و امروزه این نظام آموزشی ارگانی فعال در ارائه خدمات آموزشی و پژوهشی در سطح جهان است.
تاریخچه آموزش عالی در کشور روسیه
آموزش عالی روسیه دارای شرح و گذشته قابل توجهی است که فصل آغازین آن را دانشمند برجسته لومانوسف با تاسیس آکادمی لاتین- یونانی- اسلاو در مسکو گشود. این دانشمند بزرگ روشهایی را بنیاد نهاد که در دانشگاههای مسکو و سن پترز بورگ ادامه یافت و بعنوان یکی از مشهورترین بنیانهای آموزشی جهان جایگاه خود را تثبیت کرد.
در روسیه در قرون 19 و20 تعدادی از مکاتب فکری دنیا شکل گرفت. در نمایشگاههای بین المللی فیلادفیا (1876) و پاریس (1900) به نظام اصلی آموزشی به نام “روشهای روسی تدریس” جوایزی تعلق گرفت.
در سال 1865 وزارت وقت آموزش وپرورش روسیه تصمیم به پذیرش و جذب دانشجویان خارجی گرفت. اتحاد جماهیر شوروی سابق نیز این روش را اتخاذ کرد. ودر دهه 20(1920_1910) دانشجویانی از مغولستان،ترکیه،ایران وافغانستان برای تحصیل به اتحاد جماهیر شوروی آمدند. در دهه 40 دانشجویانی از اروپا و آسیا و از دهه پنجاه به بعد از آفریقا و سپس از آمریکای لاتین به شوروی سابق آمدند . در سال 1960 دانشگاه دوستی ملل با هدف جذب دانشجویان خارجی تاسیس گردید.
در سال 1990 بیش از صد وبیست هزار دانشجوی خارجی در موسسات آموزش عالی روسیه ثبت نام شدند. در هفتاد وپنج سال گذشته موسسات آموزش عالی روسیه در حدود سی میلیون متخصص تربیت کرده اند که در میان فارغ التحصیلان، دانشمندان ومحققین بر جسته، برندگان جوایز بین المللی و برندگان جوایز نوبل قرار داند. در سال 1993 نظام مقطع دوم آموزش عالی روسیه که شامل 2609 زمینه تخصصی است تصویب گردید.
سیستم تحصیلات چند مقطعی در آموزش عالی روسیه
سیستم چند مقطعی تحصیلات دانشگاهی در کشور روسیه با هدف گسترش مراکز آموزش عالی و رشته ای تخصصی و همچنین افزودن بر مهارتهای علمی و فنی دانش آموختگان و ایجاد تناسب با بازار کار برای متخصصین ایجاد شده است. درواقع این سیستم ترکیبی از سیستم ملی کشور روسیه و آموزش کلاسیک بین المللی و سازمان یونسکو میباشد. مقاطع مختلف این سیستم برای رشته های مختلف تحصیلی به شرح ذیل میباشد.
مقطع اول: دوره آموزش کلی مطالب علمی است. طول دوره دو سال و حاصل آن مدرک”غیر تکمیلی”است(معادل کاردانی).
مقطع دوم: دانشجویان آموزشهای پایه ای را در علوم،تکنولوژی،علوم انسانی و هنر طی میکنند و مهارتهای حرفه ای کسب میکنند. طول دوره 4 سال و مدرک پایانی آن کارشناسی(لیسانس)میباشد(B.S.c)
مقطع سوم: در این مقطع متخصصانی با مهارتها و شایستگیهای بالا تربیت میشوند. طول دوره 5 سال و حاصل آن مدرک دیپلم تخصصی میباشد و دررشته های مهندسی بعنوان مهندس متخصص اطلاق میشود.
مقاطع چهارم: طول این دوره 6 سال است و حاصل آن مدرک کارشناسی ارشد M.sc میباشد.
مقاطع تکمیلی در آموزش عالی روسیه دوره های دکتری و فوق دکتری میباشد.
امکان ادامه تحصیل از هر یک از این مقاطع به مقاطع بالاتر وجود دارد. بعنوان مثا ل مقطع کارشناسی ارشد نا پیوسته که ظول دوره آن دو سال است برای دارندگان مدرک B.sc. وجود دارد.
دوره های تحصیلی مختلف
– دوره های باز آموزی ویژه اعضاء هیئات علمی
– دوره های پژوهشی جهت ارتقاء سطح کیفی اعضاء هیئات علمی
– دوره های خاص برای دانشجویان خارجی
– دوره های آموزش زبان روسی برای دانشجویان خارجی
– دوره های بازآموزی و تقویتی برای مدرسان خارجی که به زبان روسی تدریس میکنند
– دوره های تربیت مدرس که طول این دوره ها شش ماه تا یک سال است و برا ی متقاضیانی که قصد دارند بعنوان مدرس در دانشگاه ها کار کنند، گذراندن این دوره الزامی است.در این دوره علاوه بر تعدادی از دروس عمومی،تعلیم وتربیت و برنامه ریزی آموزشی ، روشهای تدریس دروس تخصصی همان رشته تدریس میشود.
-دوره های پیش دانشگاهی ویژه دانشجویان خارجی: دانشجویان خارجی که قصد ورود به موسسات آموزش عالی روسیه را دارند و دارای مدرک دیپلم دبیرستان میباشند میبایست به مدت یکسال علاوه بر آموزش زبان روسی تعدادی از دروس علوم پایه را بگذرانند .
معرفی دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته
این دوره به طور کلی برای دانشجویان خارجی که با مدرک B.S.c قصد تحصیل در موسسات آموزش عالی روسیه را دارند ایجاد شده است. طول دوره ی کارشناسی ارشد ناپیوسته به طور متوسط دو سال است و برای دانشجویان خارجی مدت نه ماه آموزش زبان روسی به طول مدت تحصیل این دوره اضافه می گردد.
دانشجویان در این دوره باید تعدادی از دروس تخصصی را بگذرانند. تعداد این دروس به طور متوسط 10 الی 12 درس و حدود 40 واحد می باشد. درصورتی که دانشجو در دوره ی کارشناسی بعضی دروس پیش نیاز این دوره را نگذرانده باشد پس از تطبیق مدارک دوره کارشناسی تعدادی درس به عنوان کسر واحد به دروس این دوره اضافه می گردد.
به طور کلی تعداد ساعات درسی دانشجو در دوره ی کارشناسی ارشد ناپیوسته به طور متوسط نباید از 14 ساعت درسی در هفته تجاوز کند. علاوه بر دروس تخصصی دانشجو می بایست یک کار تحقیقی را به عنوان پایان نامه ی دوره ی کارشناسی ارشد به اتمام برساند و نتیجه آن را به رشته ی تحریر در آورد. این پایان نامه بنابر تعریف عبارت است از مجموع نتایج علمی کشف شده ای است که به وسیله ی یک مولف به رشته ی تحریر در می آید. پایان نامه کارشناسی ارشد می بایست یک تحقیق علمی کامل باشد که حاوی نتایج تئوریک، آزمایشات علمی و ابداع شیوه ها و متدولوژی جدیدی که در حل مسائل پیچیده ی علمی کمک کند و به عنوان پایه های تئوریک محسوب شود.
حجم صفحات پایان نامه کارشناسی ارشد با احتساب تابلو ها، نمودار ها، اشکال و فهرست منابع نباید از 75 صفحه تجاوز کند (اشکال و تابلو ها ممکن است در بخش ضمیمه بیایند).
برای هر دانشجوی کارشناسی ارشد یک نفر استاد راهنما با درجه ی علمی بالا مشخص می شود. علاوه بر این دانشجو می تواند یک یا دو استاد مشاور داشته باشد.
دانشجوی کارشناسی ارشد می بایست به صورت فعال به امر تحصیل بپردازد و دروس تعیین شده تحقیقات انفرادی خود را به موقع به پایان ببرد و در مهلت تعیین شده پایان نامه کارشناسی ارشد خود را برای دفاع به دپارتمان مربوط و کمیسیون دفاع از پایان نامه های کارشناسی ارشد تحویل دهد.
برای کنترل کار تحقیق دانشجوی کارشناسی ارشد فرمهای خاصی وجود دارد که برنامه کار، ویژگی های تحقیق، برنامه زمان بندی شده و ارزیابی دپارتمان و استاد راهنمای وی با نظم و ترتیب خاص و با دقت ثبت می گردد.
دفاع از پایان نامه کارشناسی ارشد می بایست در حضور هیئت ارزیاب وزارت آموزش عالی روسیه بوده و پایان نامه و امتحانات دانشجو به تصویب این هیئت برسد.
پذیرش در دوره کارشناسی ارشد نا پیوسته
برای اخذ پذیرش دوره کارشناسی ارشد نا پیوسته می بایست در خواست متقاضی خطاب به رئیس موسسه آموزش عالی همراه با ذکر رشته تخصصی مورد تقاضا و مدارک تحصیلی و ریز نمرات دوره کارشناسی (B.S.c) به موسسه آموزش عالی مورد نظر ارسال شود و یا از طریق دفتر نمایندگی آموزش عالی و بهداشت و درمان و آمورش پزشکی که در مسکو مستقر است به صورت متمرکز عمل شود.
معرفی دوره دکترای تخصصی Ph.D
بخشی از مقررات آموزشی کشور روسیه در دوره دکتری به نقل از منبع مقررات آموزشی مصوب 31 ماه مه 1995 کمیته ی آموزش عالی روسیه به شرح زیر می باشد.
1- دوره ی دکتری Ph.D عبارت است از شکل اصلی تربیت و آماده سازی کادر علمی و آموزشی در سیستم تحصیلات تکمیلی که امکان دستیابی دانشجویان را به سطح بالایی از تخصص فراهم می سازد و بر کیفیت تحصیلات آنان می افزاید.
2- شرایط و مدارک لازم برای دوره دکتری:
– دارا بودن مدرک کارشناسی ارشد معتبر و ریز نمرات دانشگاهی و ترجمه ی آنها و خلاصه ی پروژه دوره کارشناسی ارشد.
-عناوین کتب و مقالات منتشره در صورت وجود
– رونوشت پاسپورت و ترجمه آن
– ترجمه ریز نمرات دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد
– ترجمه گواهی سلامت و عدم ابتلا به بیماری ایدز
3- دانشجوی دوره ی دکتری می بایست در مدت تعیین شده امتحانات ذیل را بگذراند
3-1- زبان خارجی (دانشجویان خارجی می توانند امتحان درس زبان روسی را به عنوان زبان خارجی بگذارنند)
3-2- فلسفه
3-3- دروس تخصصی: که متناسب با رشته ی تحصیلی و تخصص وی امتحان بر گذار می شود. برای برگذاری هر درس کمیسونی از متخصصین همان رشته به نام “کمیسیون امتحان” تشکلیل می شود و نتیجه امتحان و مصاحبه توسط کمیسیون در برگ رسمی ثبت می گردد.
4- اساتید راهنمای دانشجویان می بایست از بین اعضای هیئت علمی در پایه ی استادی و فوق دکتری در علوم منصوب شوند. در بعضی موارد بنا به تصمیم هیئت های علمی موسسات آموزش عالی، عضو هیئت علمی با درجه دانشیاری (доцент) می تواند به عنوان استاد راهنما تعیین شود.
4-1- دانشجویان این دوره که پروژه تحقیقاتی خود را در مرز های علم و تکنولوژی رشته ی تخصصی خود دنبال می کنند مجازند دو استاد راهنما و یا یک استاد راهنما و یک استاد مشاور داشته باشند که ممکن است یکی از آنها در مرتبه ی دانشیاری باشد.
4-2- استاد راهنما بر انجام برنامه ی آموزشی و پروژه ی تحقیقاتی تصویب شده دانشجو نظارت کامل خواهد داشت.
4-3- دانشجویان دکتری موظفند همه ساله گزارش فعالیت های یکساله خود را به همراه نتایج کسب شده به اعضای هیئت علمی گروه مربوطه ارائه دهند. دانشجویانی که در مدت تعیین شده از عهده برنامه های آموزشی و پروژه ی تحقیقاتی خود بر نیایند با حکم ریاست موسسه آموزش عالی از دوره اخراج می شوند.
5- دانشجویان این دوره برای انجام کار های مربوطه به رساله ی تحقیقاتی و تکمیل مطالعات خود می توانند همانند سایر اعضا هیئت علمی موسسات آموزش عالی و سازمان های علمی از تجهیزات، آزمایشگاهها، اطاقهای کار، کتابخانه هاو غیره استفاده کنند و از حق ماموریت به مراکز آموزشی و پژوهشی دیگر جهت تکمیل تحقیقات استفاده نمایند.
6- انتقال دانشجویان این دوره از یک دانشگاه به دانشگاه دیگر با موافقت روسای دو دانشگاه بلا مانع است.
7- روسای موسسات آموزش عالی مکلفند در صورت در خواست دانشجو در حد امکان تسهیلات و امکانات دولتی لازم را در اختیار وی قرار داده تا وی به مهارت های حرفه ای تکمیلی دست یابد.
8- دانشجویان این دوره که در سیستم حضوری تحصیل می کنند همه ساله به مدت 2 ماه از تعطیلات برخوردار خواهند بود.
9- موسسات آموزش عالی مجازند بر طبق قرار داد های فیما بین با ارگانها و مراکز اعزام دانشجو، در صورت لزوم برای دانشجویان ورودی جدیدی پیش دوره یا کار آموزی مقدماتی بر گزار کنند.
10- تضمین ها و مزایای اجتماعی برای دانشجویان این دوره مطابق قوانین روسیه فدراتیو و تصویب نامه های هیئت دولت روسیه فدراتیو تعیین می شود.
پذیرش در دوره دکترا
برای اخذ پذیرش تحصیلی افراد می توانند مستقلا اقدام نمایند. همچنین اخذ پذیرش می تواند از طریق موافقت نامه های که بین موسسات آموزش عالی روسیه و نمایندگی اموزش عالی ایران در کشور روسیه منعقد می گردد اخذ شود.
برای اخذ پذیرش توسط نمایندگی وزارت فرهنگ و آموزش عالی در روسیه مدارک زیر بایستی بطور کامل دو ماه قبل از تاریخ شروع به تحصیل متقاضی به این دفتر ارسال گردد.
– رونوشت ترجمه شده مدارک دانشگاهی شامل کارشناسی و کارشناسی ارشد
– کپی ترجمه ریز نمرات دوره کارشناسی ارشد متقاضی
– کپی صفحات مشخصات و اعتبار گذرنامه متقاضی و همراهان
– عناوین مقالات و کتب منتشره،اختراعات و ابتکارات علمی در صورت وجود
– کپی ترجمه شده گواهی صحت مزاج متقاضی و همراهان و عدم ابتلا به بیماری ایدز
– درخواست کتبی متقاضی برای اخذ پذیرش با تاید گرایش و موضوع پژوهشی پیشنهادی متقاضی برای رساله دوره دکترا
بخشی از مقررات و وظایف دانشجوی دوره ی دکتری
– پروژه تحقیقاتی خود را به طور کامل انجام دهد.
– امتحانات این دوره را با موفقیت بگذراند.
– امور مربوط به رساله ی تحقیقاتی خود را در مدت معین به پایان ببرد.
دانشجو می بایست هر نیم سال گزارش پیشرفت تحصیلی و پروژه ی تحقیقاتی خود را در حضور اعضا هیئت علمی گروه آموزشی و دانشکده ی مربوطه ارائه دهد.
دانشجویان بورسیه موظفند به طور تمام وقت به امر تحصیل و تحقیق بپردازند.
دانشجویان بورسیه موظفند هر شش ماه یک بار گزارش تحصیلی خود را به نمایندگی آموزش عالی جهت ارسال به معاونت دانشجویی تحویل دهند. این گزارش ها توسط مشاور علمی در معاونت دانشجویی بررسی و نتیجه ی آن جهت اطلاع دانشجوی مربوطه به دفتر نمایندگی وزارت ارسال می شود.
دانشجوی بورسیه در مدت تحصیل سالانه یک بار و به مدت یکبار می تواند به ایران سفر نماید. این مدت برای خانواده وی دو ماه در طی یک سال می باشد.
میزان وام تحصیلی به هریک از دانشجویان و همچنین مبلغ مقرری تحصیلی هریک از دانشجویان بورسیه مشغول به تحصیل در خارج از کشور، همه ساله با پیشنهاد وزارت و تصویب هیئت وزیران تعیین می شود.
معرفی دوره فوق دکتری
دوره فوق دکتری “D.S.c” که در روسیه به آن دکترانتوری اطلاق می شود امکان ادامه تحصیل فارغ التحصیلان دوره دکتری که چندین سال به امر آموزش وپژوهش مشغول بوده اند را فراهم می سازد . طول این دوره دو سال است و کسانی که در این دوره پذیرفته می شوند که دارای مقالات،تالیفات و و تحقیقات قابل ملاحظه ای باشند و همچنین نقش آشکاری در پیشرفت علمی و تکنولوژیکی رشته تخصصی خود داشته باشند.
افرادی که بتوانند با موفقیت این دوره را طی کنند و از رساله خود دفاع نمایند مدرک D.S.c. دریافت می کنند سپس این افراد دو سال به امر تدریس ،پژوهش وتربیت دانشجویان دوره دکتری می پردازند.چنانچه در این دو سال کمیت وکیفیت کارشناسان ارزنده باشد به آنها لقب پروفسور (استاد کرسی) داده می شود.
نکات ضروری دیگر
الف) دانشجویان خارجی که به زبان روسی مسلط نباشند در ابتدا وارد مراکز پیش دانشگاهی (آمادگی) به مدت یکسال برای فراگیری زبان روسی و مقدمات آموزشی می شوند.
ب) دانشجویان خارجی در دروره ی پیش دانشگاهی می بایست زبان روسی و دیگر مواد آموزشی را متناسب با رشته تخصصی خود بگذرانند.
ج)در پایان دوره ی پیش دانشگاهی امتحانات پایانی برگزار می شود و دانشجویانی که در امتحان زبان روسی موفق شوند و این زبان را در حد مدارس متوسطه بدانند به آنها گواهی اتمام دوره پیش دانشگاهی داده می شود که مجوز لازم برای ورود به مراکز تخصصی آموزش عالی می باشد و محصلینی که امتحان زبان روسی در سطح تحصیلات عمومی بدهند گواهی و مجوز لازم را برای تحصیل در دوره های متوسطه و حرفه ای دریافت خواهند کرد.
د) دانشجویان خارجی که در امتحان پایانی از معلومات کافی و بنیه ی علمی لازم در رشته تخصصی خود بر خوردار نباشند از ورود به موسسات مربوطه محروم می شوند و از دانشگاه اخراج می شوند.
4- مدارک متقاضیان خارجی داوطلب ورود به موسسات آموزش عالی روسیه می بایست دارای شرایط ذیل باشند:
-مدارک داوطلبین خارجی باید به یکی از زبان های روسی، انگلیسی، فرانسه و یا اسپانیایی باشد.
-فرمی که نام کامل داوطلب و زمینه ی کامل تخصصی وی در آن ثبت شده باشد.
-کپی گواهی یا مدرک تحصیلی که به ترتیب سال تحصیلی مواد درسی گذرانده شده و نمرات مربوطه در آن زمان ثبت شده باشد.
– گواهی پزشکی صحت مزاج که بر سلامت جسمی فرد دلالت کند. این گواهی می بایست از طرف ارگان رسمی وابسته به وزارت بهداشت و درمان کشور تابعه داوطلب صادر شده باشد.
-گواهی عدم ابتلا به بیماری ایدز که توسط ارگانهای رسمی بهداشتی و درمانی کشور تابعه داوطلب تایید شده باشد.
-کپی گواهی تولد (شناسنامه)
– شش قطعه عکس در اندازه ی 6*4
علاوه بر مدارک فوق داوطلبان تحصیل در مقطع دکتری می بایست کپی مدارک تخصصی و ریز نمرات خود را در مقطع کارشناسی ارشد به همراه خلاصه کارها و تحقیقات علمی را ارائه دهند. کاندیداهای تحصیل برای ارتقا سطح علمی لازم است برنامه و تحقیق خود را به همراه داشته باشند.
5- بر اساس قانون مصوبه 28 اکتبر 1995 به شماره ی 1039 توسط دولت فدراسیون روسیه مبنی بر گسترش همکاریها با کشور های خارجی در زمینه ی آموزشی، موسسات آموزش عالی فدراسیون روسیه باید اقدام به آموزش اتباع خارجی و پرداخت کمک هزینه و ارائه خدمات پزشکی همانند با شرایط دانشجویان روس نمایند. بدیهی است هزینه های این خدمات از محل بودجه مرکزی دولت روسیه تامین خواهد گردید.
اتباع خارجی که به طور موفقیت آمیز برنامه ی تحصیلی خود را بگذرانند و امتحانات نهایی دولتی را با موفقیت بگذرانند به آنها مدرک پایان تحصیلات در رشته تخصصی و در مقطع خاص اعطا می گردد.
اتباع خارجی که به طور موفقیت آمیز برنامه ی تحصیلی و تحقیق دوره ی دکتری را بگذرانند و از پایان نامه خود به طور موفقیت آمیز دفاع کنند به آنها رتبه ی علمی کاندید علوم و مدرک Ph.D و به آنها که به طور موفقیت آمیز دوره ی DS.c را به پایان برسانند و از پایان نامه ی خود با موفقیت دفاع کنند مدرک D.S.c (فوق دکتری)داده می شود.